Afscheid nemen van men kindjes

Het is de allerlaatste dag dat ik naar Claudia A ga. Men een zak vol potloden en lolly's kom ik toe. Broeder Lietz ziet mij en Roos (zij was op tour geweest) en hij zei zo gelukkig te zijn ons nog eens te zien, hij dacht dat we al naar huis waren. En we kregen een dikke knuffel. Hij vond het oprecht spijtig dat het men laatste dag was, bij de andere volwassenen was dit anders. Het viel me op dat na 8 weken, velen nog niet wisten hoe ik heette. Ik vond het dan ook fantastisch als de kinderen hen verbeterde "ze heet wel Liesbeth he!". Haha. Dat duidt er nogmaals eens op dat ik er wel echt was voor de kinderen, terwijl het de volwassen niet uitmaakte of ik kwam of niet.

De potloden konden ze direct goed gebruiken en werden al uitgedeeld over de boekentassen. Ik hielp hen verder hun boeken te kaften. Na 3 weken school, was al veel materiaal kapot. Maar dat is iets typisch aan de kinderen hier. Dit besprak ik ook met andere studenten/vrijwilligers die met kinderen werken. Het valt op dat speelgoed hier niet lang overleefd. En boeken al zeker niet. Ze willen een vlieger maken en scheuren dan maar bladeren uit een schoolboek. Speelgoed maken ze kapot. 1 dag nadat ze stempels hadden gekregen, lagen ze in het zand uit elkaar gehaald. Maar goed dat ze potloden toch nog even kunnen gebruiken op school.

Ze kregen ook naschoolse opvang, dit was een vrijwilligster die les kwam geven. Dit was de eerste keer dat ik dit zag. Maar ik moet toegeven hoewel ze wel goed les gaf en verschillende leermethoden gebruikte, ze toch verschrikkelijk streng was. En dan bedoel ik echt verschrikkelijk! Ze schreeuwde tegen de kinderen op een manier dat zelf ik schrik kreeg. Ze sloeg ze als ze niet goed opletten en ze had zelf een plastieken lat om de kinderen een tik te geven. Dit is toch iets dat ik niet kan aanvaarden hier. Ik probeer hun methoden in alles te respecteren en hier ook respect voor te hebben. Ik ben immers 'de bezoeker', ik kom hier niets veranderen, wel kan ik erover praten. Maar dit slaan is iets waar ik helemaal niet tegen kan.

Ik deel men lolly's uit, voor men verjaardag en afscheid. Veel kinderen drummen zich voor om zoveel mogelijk lolly's te krijgen. Maar uiteindelijk heeft iedereen er gekregen. Dan was het moeilijkste, ik moest afscheid nemen van men kindjes. Met enkelen had ik een zeer goede band en zij vonden het zeker niet leuk. Arme Chenelloby kon me niet loslaten. Ik moest me inhouden om geen traantje te laten. Met een zwaar gevoel in men maag vertrok ik voor de laatste keer.

26/10 Birthday

Vandaag ben ik jarig. Wat leuk om dit in Suriname te vieren. Mijn dag begint goed met een heerlijk ontbijt van poffertjes. Mijn plan was om heel de dag in het badje thuis te zitten. Maar helaas ze zijn vandaag hem net aan het leegmaken voor er een stortregen voor heel de middag losbarst. No worries.

Een fantastisch gesprek op Skype met men ouders en zussen maakt veel goed. Ik heb me goed geamuseerd en s'avonds naar Zus en Zo om lekker te eten. Ik kreeg nog een verrassingsdessert van men vriendjes. En we sloten de dag af met een super lekkere cocktail. :D

22-25/10 Voorlaatste weekendje, zoveel mogelijk zien!

Donderdag 22/10, als laatste avondmaal van Astrid en Babet zijn we roti gaan eten. Dit is een soort tortilla met een bepaalde curry mengeling. Niet iets typisch Surinaams, zoals vaak wordt aangenomen. Maar dit is vanuit Indonesië meegekomen en ingeburgerd. Daarna lekker met ze'n allen naar Havana voor een dansje te gaan placeren. Er was een flashmob op de dansvloer en een fantastische dancebattle. Jeej.

Vrijdag 23/10, vertrokken ze dan met de nodige traantjes bij iedereen. Om te bekomen hebben we dan maar genoten van de heerlijke pannenkoeken van Claartje.

Zaterdag 24/10, met een klein groepje naar Colakreek. Dit is een heel populaire badplaats in Su. Het water heeft echt de kleur van cola, alleen zonder de bubbeltjes. Het water had verschillende temperaturen. Op een have meter kon het verschil ongelofelijk groot zijn. Het was een zeer chille dag. ^_^

Zondag 25/10, naar Fort Zeelandia. Dit is een beschermingsfort uit het verleden. Om 12u was het met gratis gids. Heel interessant!

21/10 Santigron

Genoten van een heerlijk ontbijt. Twas wel wat raar toen de eigenaressen van niets gebaarden. We hingen dan nog wat in de hangmatten terwijl we op Pukkie wachten om te gaan wandelen naar een indianendorp. Maar wat bleek, Pukkie had een enorme kater. Blijkbaar had hij teveel gedronken de vorige avond. Niemand van ons had dit door gehad. Dus kwam er een andere gids. We liepen door de jungle, maar na enkele minuten hadden we al door dat we rondjes stapten. Hij wist de weg niet! Hoewel hij dit niet  vertelde. Hij liep veel ver op zodat we hem niet goed konden volgen en zijn paden waren niet erg goed. Je kon me niet wijsmaken dat ze deze tocht met ouderen maakten. We hadden te horen gekregen 1u heen en 1u terug. We liepen al bijna 2u in de jungle. Alhoewel we met een toffe groep waren, dus het was wel leuk. We zongen liedjes, maakten grapjes en lachten veel. Uiteindelijk zagen we een huis in de verte. Maar dit was een bouwhuis aan de asfalt weg, niet ver van Santigron.

We volgden hem dan maar verder. Hij zei dat het niet ver was. Ja hallooo! Onder de hete middagzon waar je de hitte van het asfalt door je schoenen voelt! We hadden maar een half litertje water mee gekregen. Dit was zogezegd genoeg. Terwijl we nu wat aan het uitdrogen waren. Weer een lange tijd later kwamen we aan een zandweggetje. Deze moesten we ook nog volgen. Gelukkig kwam er een truck aan. Zij namen ons mee tot aan een gebied waar een heleboel bouwvallen stonden. We vroegen aan ons onervaren gids waar we nu waren. Hij zei dat hier het indianen dorp was....ok dan. Dan keerden we maar terug, weer in de vlakke zon. Op een bepaald moment konden we niet meer, vonden we een schaduw plaatsje. De jongens gingen water bijvullen terwijl wij ons ongenoegen uitspraken.
Blijkbaar was het indianendorp waar de jongens water vonden, maar zij werden uitgescholden en weg gestuurd. Tot zo ver de kennismaking met het dorp. We kwamen dezelfde truck weer tegen die ons terug naar Santigron bracht.
We kwamen terug in ons verblijf en lieten duidelijk weten aan de eigenaressen wat er was gebeurd en dat we niet tevreden waren.

Na het eten ons wat opfrissen en klaarmaken om te vertrekken naar huis.

S'avonds gaan eten in Souposo. Een restaurant gespecialiseerd in soepen. Lekker 2u mogen wachten op ons eten. Na heel moe te zijn van onze 2 daagse konden we er niet goed tegen te zien dan andere tafels na ons eerder eten kregen. Plus! Ze hadden onze bestelling drank 'perongeluk' weggesmeten. En! Zijn we 3x gaan vragen waar het bleef. We speelden dan maar enkele spelletjes. Maar dan heb ik toch duidelijk gezegd als ons eten er niet aankwam, we gingen vertrekken. Niet lang erna kwam het. De pindasoep was wel super lekker. Achteraf kwamen ze heel vriendelijk vragen of we nog koffie of thee, dessert wouden. Speciaal tegen mij ook omdat ik had "geklaagd". Maar men ogen vielen zo toe en ik kroop veel liever in men bed.

Wat een dag! Pfffff!

Buffet in santigron

Super lekkere pindasoep, spijtig van het lange wachten

Dan maar spelletjes spelen

20/10 Santigron

Vandaag gaan we op 2-daagse naar Santigron. Dit is een Marron dorpje dicht bij Paramaribo. We vertrekken met de bus, samen met de vrouw van de tour, Anke. We stopten voor een marktje in Lely dorp ook gekend als Koffie djompo. Deze naam komt van de slaaf Koffie (naam voor iemand geboren op een vrijdag) die vluchtte terwijl hij achterna werd gezeten. Toen hij bij een kreek kwam van wel 6 meter, sprong (djompo) hij erover en was veilig. Natuurlijk moet je dit verhaal met een korreltje zout nemen.

We kwamen aan in het dorpje Santigron en kregen een aantal weetjes mee.
* We mochten geen foto's nemen. Hiervoor moesten we de gids om toestemming vragen. Omdat er in het dorp nog mensen zich als vroeger kleden (met blote borsten). En 2 jaar geleden heeft een toeristen groep een kalender gepubliciteerd in Nederland met hun foto's.
* We mochten niet alleen door het dorp lopen.
* Er was pas sinds 2008 een asfalt weg naar Santigron. Wat betekende dat het nog maar recent is dat het dorp mee voordeel heeft van de ontwikkelde maatschappij van Paramaribo. Zoals telefoons, elektriciteit, auto's,...

Naast het dorp lag onze verblijfplaats. Daar kregen we enkele hutjes. Ik, Astrid, Babet en Merel kregen een zeer mooi hutje. Zodra we klaar waren ons te installeren vertrokken we met onze gids Pukkie voor een dorpswandeling. Bij iedere boom en plant bleven we eens staan om iets te horen. Het was zeer interessant, maar Oh zo warm in de vlakke zon!
* Wist je dat je 2 geslachten had bij de papayaboom! De mannelijke geeft alleen bloemen en het verschil kan je niet op voorhand zien.
* Er was een tempeltje voor de geest van de slang. Dit had te maken met slechte dingen. Maar ik ben zo niet te vinden in dit thema en schrijf er dus ook niet meer van op. :p
* We zagen mango, okra, ananas, kokosnoot, appelsienen, pepers, citroengras, koriander,...
* Iedereen heeft een 'kostgrondje' om dingen te laten groeien en zelf te nuttigen.
* Er was 1 knalroze huis. Dit was voor de vrouwen, wanneer ze ongesteld waren, onrein, moesten ze hierin komen wonen. Had ook iets te maken met geesten. De man moest dan voor de kinderen zorgen en al de rest.

Als laatste gingen we bij de basisschool langs. De kinderen werden dol als ze ons zagen! Ze wilden ons zelf achtervolgen. :)

Eenmaal terug aten we lekker Surinaams. En er was een hut met hangmatten. Na het eten vlogen we ernaar om te relaxen. En tuurlijk vielen we in slaap.

We werden wakker gemaakt omdat de mensen uit het dorp gekomen waren om een dans-muziek optreden te geven. Het waren 5 dansen, waaronder de eerste een oud slavendans om hun toen te troosten. Spijtig dat de meisjes die dansten, niet zichtbaar enthousiast waren. Verder was het wel leuk. Achteraf kwamen ze nog met allerlei spulletjes. Ik kocht een uit hout uitgekerfd stuk. Heel mooi. De man die het heeft gemaakt was 2 weken geleden overleden en was de laatste houtkerver van het dorp.

Hierna gingen we met de korjaal, we konden er net allemaal in, een tochtje maken. We zagen een luiaard in de bomen hangen. Van de Saramaccarivier gingen we een kreek in. Daar zagen we een slang en slingerende apen. Zeer leuk!
We kwamen een volgend dorpje tegen, Brooklyn, van de Amerikanen die er woonden.

We hadden te horen gekregen dat, anders dan in ons contract, de drank, op ééntje na bij het eten, te betalen was. We waren daar allemaal niet tevreden mee aangezien onze prijs voor deze trip wel voldoende was. Dus gingen we maar eens de winkel van het dorpje binnen voor wat drank voor s'avonds.

Terug aten we barbeque kip met casave frietjes. Mjam!

Pukkie zorgde ervoor dat er nog een bandje kwam spelen. Een gitarist en een ritme-stok-slager. Verder hoorden we dat we onze drank niet mochten opdrinken, we moesten het kopen bij hen. Rebels als we waren, deden we dit niet helemaal. We kochten blikjes bier, als deze leeg waren vulden we ze met 'broertje van borgoe' en sap of cola. De eigenaressen waren niet zo in, in onze grote groep met jongeren en hielden zich afzijdig. Wij amuseerden ons, leerde Surinaamse liedjes, dansten en zongen net bekende liedjes mee. Pukkie zei dat ze nog nooit zo'n enthousiast publiek hadden en het nog nooit zo leuk was. Yeah!
We speelden daarna 30 seconde en tegen dan was het 23u. En de eigenares wou dat Pukkie vertrok. Wij vonden hem leuk en vonden dit wat stom. Mja, niets aan te doen. Zij gingen slapen en we waren alleen. We speelden levend kwartet, pang pang en uiteindelijk omgekeerd verstoppertje. Maarten ging zich verstoppen en wij moesten hem zoeken. Allee met enkelen vonden we hem en we gingen bij zijn schuilplaats zitten. Toen we op verplaatsing gingen, al sluipend, kwam de eigenares naar buiten en schreeuwde dat het genoeg was enz... Iemand zei dat we verstoppertje speelden en de eigenares zei "zijn jullie 3?!" Daar waren sommigen (velen zaten in de jeugdbeweging) wel van op hun tenen getrapt. Allesinds werd er nog wat vanalles gezegd en deden we dan nog stil enkele raadsels. Heel gezellig sloten we de super nacht af.

Wel hadden we onze bedenkingen bij de eigenaressen. Zij waren precies niet zo eerlijk en vriendelijk zoals men zou verwachten.

❤

Beetje emotioneel geworden bij het besef dat alles binnen 2 weken al gedaan is. Nog vollop genieten van alles!!

16/10 Dolfijnen tour

Lekker lang kunnen uitslapen. Zalig! En tegen 14u klaarstaan om met de 2 huizen van Lucien op dolfijnen tour te gaan. We hebben eigenlijk geen hoge verwachtingen aangezien we echt met veel zijn en het zo misschien heel chaotisch gaat zijn. Allereerst moeten we met de taxi naar Leonsberg. Gelukkig is dat niet zo ver.
Als we dan de planning van Lucien te horen krijgen, gaan we precies wel nog veel doen...benieuwd!

Dan nemen we 2 boten en varen we naar de plantage Rust en Werk. Daar krijgen we uitleg van een gids. Hij toont ons eerst de "vissen met 4 ogen", deze kunnen boven en onder water kijken en leven in het slijk van de mangrove bossen aan de plantage. Deze plantage is ook bekend voor het verhaal van Cynthia Mcload 'Hoe duur was de suiker?'. Op de plantage hadden ze vroeger suikerriet. Nu werken ze met contract arbeiders aan bananen en koffie. We kregen een pot te zien waar ze vroeger suikerriet kookten en vertelden over het bekende liedje dat de slaven zongen rond de pot. Dit ging over dat ze zeer voorzichtig moesten zijn dat ze zich er niet aan verbranden. Ook kregen we te horen dat het vaak voorkwam dat als de suiker verbrand was, de slaaf in de pot werd gesmeten als straf m.a.w. een verschrikkelijke dood!

De gids vertelde over de ochidee-achtige bloemen die op de kabels groeiden. Zij groeien omhoog en hielden water vast van de regen, waar vogels uit kunnen drinken.

We mochten het huis van de gids in en zagen een armzalig 'krot'. Ik had wel medelijden met de man. Maar hij was juist trots om ons in zijn huis te laten. We kregen een kokos om te drinken, een banaan en mochten zijn schildpadden en kaaimannen bewonderen. De schildpadden waren zeer rustig. De kaaimannen zagen er slecht uit, vergeleken met de gezonde die wij in de natuur zagen. Precies uitgedroogd. De gids zei wel dat ze na 7 dagen uitgezet werden en nieuwe werden gevangen, omdat ze teveel eten om bij te houden. Ze eten in de week hun gewicht aan vlees. Maar het was wel zielig om ze zo ongezond te zien.

Daarna gingen we terug op de boot. Iedereen dacht dat we weer ergens naar toe gingen, maar opeens zagen we dolfijnen!!! Wauw! Ze kwamen met groepjes. Voor een foto waren ze te snel. Maar het was fantastisch om ze te zien springen. Omdat ze aangetrokken worden door enthousiast lawaai, juigden en klapten we opdat ze zouden komen. Het was fantastisch!!

We varen verder naar Braampunt, het laatste dorpje aan de Surinamerivier en de de zee. Daar bekijken we een prachtige zonsondergang. We zien nog honderden ibissen, rode, witte en zwarte opstijgen en rond vliegen. We keren daarna geleidelijk terug naar ons huis en genieten nog na van een prachtige dag.

15/10 Havana

In Claudia A ging ik na het eten naar de bovenverdieping bij de meisjes. Daar konden ze weer uren men haar kamen en vlechtjes maken. Ondertussen praat ik met de tieners en leer ik heel wat bij over deze meisjes. Ze maakten me zeer duidelijk dat mijn bh niet goed was. Ik moest een push-up kopen, zo kon ik beter de jongens verleiden. Haha dat was super grappig. Daarna leerden ze me vloeken en schelden in Sranan Tongo. En leerden ze me de suiker zakjes - dat ze in water oplossen om sap te maken - zo puur op te eten. Ik had er moeite mee omdat het zuur was en ik daar niet goed tegen kon. Met de gekke bekken trekken er allemaal bij. Hilariteit met andere woorden, tja ken je tiener meisjes. :D

S'avonds kwam de Partybus ons gratis aan ons huis ophalen om naar Havana te gaan. Onze buren, heel snel  geïrriteerd, stonden al snel voor hun raam te bellen, naar Lucien de huisbaas of de politie. Een beetje overdreven want de bus bleef nog geen 5 minuten staan. Ochja, Lucien vindt ook dat ze overdrijven. De bus ging stoppen bij een paar studentenhuizen, maar na de 3de (wij waren het 2de huis), zat de bus stampvol! In Havana heb ik me heel goed geamuseerd met al men vrienden, wat er nu wel al een hoopje zijn. ^_^

14/10 Bakabana's

Vandaag heb ik mijn kaartjes opgestuurd naar België. Eens zien hoelang het erover zal doen ^^.
Ik fietste naar Claudia A en besefte opeens dat ik hier nog minder dan 3 weken ben! Ö Wat vliegt de tijd!

Ik heb nog enkele weetjes voor jullie :

# iedereen rijdt links en fietsers zie je hier bijna nooit, behalve de domme studenten, haha. Maar het is zeer gevaarlijk en wordt vaak in de goot gereden! Er zijn al veel ongelukken gebeurd met fietsers hier. Maar voor ons is het wel het beste vervoersmiddel.
# Surinamers drinken niet graag water, maar drinken veel frisdrank. Ze vinden het dan ook een goed alternatief.
# De gemiddelde temperatuur is 35°C, de gevoelstemperatuur is ≥ 40°C, meer in de vlakke zon. Dit komt voornamelijk ook door de hoge vochtigheidsgraad.
# De meeste praten Nederlands, Sranan Tongo en Engels.
# Het bekenst eten is rijst met bonen, veel kip, bami, nasi, roti, pindasoep,...
# De bekendste rum is borgoe, black cat,...
# fruit: watermeloen, ananas, groene appelsien, ramboetan, guave, sweet bonchi, grapefruit, passievrucht,
# groenten: verschillende soorten komkommer, tomaat, aardappel,
# 4 srd is 1 euro
# 'de surinamer' bestaat niet, zij bestaan uit verschillende bevolkingsgroepen: Javaan (Indonesiër), Chinees, Marron, Creool, Indiaan (Caraïbisch of ...), Gyanees, Braziliaan, Nederlander, ...
# 'no spang' : rustig aan, geen stress
# eeuwige dorst - dagen. Super veel drinken, nooit genoeg.
# kleren die bruin kleuren door het rivierwater en de slechte wasmachine die het er niet uit krijgt. :)
# als je in het weeshuis een dipje hebt na het eten, volg dan eens de mieren. Je ziet er duizenden die in een rij lopen om etensresten mee te nemen. Wel fascinerend
# Na 8u s'ochtends niet meer kunnen slapen van de warmte (als je geen airco hebt, m.a.w. ik). Dus toen ik ziek was, was dit erg!
# Van warm eten s'avonds vreselijk afzien. Te warm!!
# in het weeshuis al enkele muizen gezien! Dood en levende! Een man had een beker met een dode muis in, hij ging naar Boiki (jongen van 3 jaar) en hij deed alsof hij een verassing had, Boiki was enthousiast en keek ik de beker en gilde! Die arme jongen was er echt slecht van. Diezelfde dag zat ik in de kamer van de meisjes en zag ik op de gang, waar hun kleren lagen, zomaar een muisje passeren. Volgens mij zit het daar vol.
# Behalve veel films op tv, kijken ze hier ook vaak naar bollywood films.
# En gisteren kreeg ik de aanrader van de meisjes uit het weeshuis, dat ik beter een push up bh zou dragen. Blijkbaar dragen zij dit allemaal.

Deze avond had Julien, onze huisbaas ons beloofd om samen Surinaams te maken. Met 2 huizen samen was het een drukke boel. Maar het was leuk om de befaamde bakabana's zelf te maken. Daarnaast waren er ook gefrituurde  aubergines en phrounies (?), dit waren zoute oliebolachtigen.

13/10 Kaaimannen!!

In de avond maken we ons klaar voor kaaimannen te gaan spotten. We rijden naar Frederick dorp en steken daar de Commewijne rivier over. Daar nuttigen we een heel lekker Surinaamse maaltijd (bami) terwijl de zon ondergaat. Dan kleden we ons om. We dragen lange kledij om ons te beschermen tegen de muggen. Ook smeren we overal deet op om ervoor te zorgen dat ze straks niet door onze kledij steken. We stappen naar de bootjes. Daar zijn er 2 van. We zijn met 6 en moeten ons in 2 verdelen over de minibootjes. Met 3 zitten we achter elkaar en dan de bootsman vanachter nog en we varen de kleine riviertjes op. Met alleen de zaklamp van de bootsman die maar af en toe aan gaat, is het pikke-pikkedonker! We zien een prachtige hemel boven ons ontstaan als onze ogen beginnen te wennen aan de duisternis. Links en rechts zien we het lange riet aan de rivier rand en de bomen en palmen zwart staan tegen de sterrenhemel. Och kon ik dit plaatje maar op camera krijgen, helaas zijn talloze pogingen tot niets ontstaan. Gelukkig zit het in men hoofd opgeslagen.
De eerste minuten op het water waren eng, de duisternis, het wiebelen van het bootje,.. Maar eenmaal verder genoten we alleen nog. Op een bepaald moment was er een brugje en moesten we ons dubbel plooien om eronder te geraken, weer wat verder moesten we over het land om weer een andere rivier in te kunnen. De bootsman gaf veel gas en de boot vloog op het land. Dan moesten we eruit en trokken de boot met veel moeite over het land. Dan zagen we in het lichtschijnsel hoeveel verdomde muggen hier zaten! Duizenden bij elkaar, klaar om ons lek te prikken. Vanaf daar was het nog eventjes voor we in een groot open water kwamen met veel groene bedekking. Daar stopte ons bootje en toonde de bootsman de kleine kaaimannen die zich tussen al het groen verborgen hielden. En opeens, totaal onverwacht steekt die man zijn hand in het water en pakt de kaaiman in ons bootje. Wij al geschikt door het hellen van het bootje, keken met grote ogen hoe de man de bek van de kaaiman vastbond, ter veiligheid. Toen kwam hij op mij af, ik zat achteraan en gaf die zo in men handen. Mijn hartslag ging de hoogte in toen ik de kaaiman vast had. Ik voelde zijn ademhaling en hartslag waar mijn handen hem vast hielden. En ik vond het een ongelofelijk mooi en machtig dier. Nog niet volwassen, voelde ik al de spieren al van het dier dat dodelijk was. Een volwassen dier kon tot 1,5m tot 2m groot worden, deze was 50cm ongeveer.

Iedereen hield hem eens vast en toen lieten we hem gaan, rustig het water in. We zagen de andere boot een heel eind van ons en toen de bootsman nog één vangde, hem weer aan mij gaf, zei hij dat we ondertussen wat verder gingen zoeken. Ik zat daar men een kaaiman in men handen, in de donker, de bootsman zonder licht verder aan het varen. Dit vond ik toch spannend, ik zag niets en had een levend dier in men handen, een gevoel dat ik toch niet snel zal vergeten.

De bootsman ving nog één en ging naar het andere bootje. De anderen hadden er nog niet zoveel gevonden en nu konden we een paar foto's maken. We lieten de prachtige dieren gaan en keerden terug. Nog vol verwondering voelde ik toen ik weer op het land stond, dat de muggen me flink hadden te pakken gehad. Jeuk en steken voelde ik op men rug. We zagen in het dorpje nog een kleine Gods aanbidding, geen idee wat precies en we keerden terug naar Paramaribo.

Wat me zeer opviel was doordat het een maanloze nacht was, alles veel donkerder was. Op de Commewijne rivier zag je een lichtgloed achter de bomen komen waar Paramaribo lag. Als je verder van die gloed keek, zag je het donkerder worden en van af en toe een lichtje, was het donker. Dit vond ik super. Dit was echte ongerepte natuur, waar het kunstmatig licht niet komt en alles "vervuild". Dit was een fantastische avond uitstap!

Deze nacht heel raar gedroomd. Ik kwam thuis, in België en daar werd ik al gauw in het ziekenhuis opgenomen wegens...onderkoeling! Mijn onderbewustzijn houdt zich duidelijk bezig met te onthouden dat iedereen zegt dat het ijskoud is in België. Ik ga er zowiezo aan dood gaan. Haha... :D Neen serieus.

11/10 Kerk vs. Holibi's

S'ochtends ging ik mee met Arlinde en Annick naar de kerk: tabernacle of faith and love. Zij zijn wekelijkse kerkgangers en hadden deze speciale kerk gevonden. Ik bedacht dat ik toch 1x een kerkdienst mocht bijwonen, al was het gewoon om wat verschillen te zien. Maar deze dienst was fenomenaal.
Iedereen was zo blij dat wij kwamen. Van iedereen rondom kregen we een hand en ze waren allemaal zo vriendelijk. De kerk had een podium en daarvoor 3 verdiepingen vol met stoelen en mensen. Er stond al een koor klaar dat begon te zingen. Niet sereen zoals bij ons, maar echt leuke gospel. De mensen gingen ook rechtstaan, mee dansen en zingen. Het werkte wel aanstekelijk. De liedjes waren leuk. Der kwamen ook danseressen bij die zich helemaal op de religieuze muziek begonnen in te leven. De live band was ook geniaal om naar te kijken.

Na 1u begon een man een openbaring te doen over zijn ziekte, de duivel en hoe Jesus hem eruit heeft geholpen. Dan begonnen enkele mensen uit het publiek te roepen. Ze snelden met hun microfoon naar hen en dan zeiden ze dat God tot hen was gekomen en dat ze dit moesten zeggen. Met hun hand naar boven gericht, was het precies of ze bezeten waren. Grappig.

Dan nam de pastoor(?) het over en werd er wel uit de bijbel gelezen. Maar eens werd er gezegd dat 'we hier waren om ons oor te openen...'. Ik moest me inhouden om niet te lachen. Mijn oor zit nog toe, dus ben ik naar de juiste plaats gekomen! Haha :D
Maar het heeft niet geholpen hoor.

Na een dienst van bijna 3u was ik toch blij om uit die religieuze plaats te komen. Ik vond het leuk en heb veel respect voor de mensen die geloven, al gaat het er naar mijn mening soms wat over. Maar het is geen plaats voor mij.

Nog vlug wat inkopen gedaan en gemerkt dat de frigo die enkele mensen en ik gebruiken, weer kapot is. Alles uit de diepvries ontdooid, kapot. En uit de frigo beschimmeld. Dit is nu al de 2de maal, echt ambetant. Gelukkig zijn er nog frigo's buiten. Maar uit deze wordt er altijd eten uit gepikt. Overal men naam op en goed in een plastiek zak hoop ik dat dit mij niet overkomt.

In de avond kleden ze ons gepast in roze/rode tinten om mee te lopen met de Gaypride. Het was de week van de holibi's die werd afgesloten met een optochtje. Er waren veel meer "mannen" dan vrouwen. En het was soms wel de ogen opentrekken om te zien dat die "mannen" vrouwelijker waren dan ons. Haha ^^
Met een bandje en een lange holibi vlag trokken ze erop uit. Het was een kleine toer die ze stapten en daarna was er een feest met live band in de zus en zo. Het was wel speciaal om te zien hoe ze dansten met elkaar...niet echt ons ding om in het openbaar te zien. :p

10/10 Dag van de Marrons

Vandaag was het weer een nationale feestdag, en ze hebben dat hier veel, voor iedere bevolkingsgroep een aantal. Maar vandaag dus voor de Marrons.

"Marrondag is een belangrijke herdenkingsdag voor de Marrons.Op 10 oktober 1760 werd er een vredesverdrag  gesloten tussen het toenmalige koloniaal bestuur en de Ndyuka stam van de Marrons in Suriname. Hierin werd de vrijheid en zelfstandigheid van deze bevolkingsgroep erkend.

Dag van de Marrons is een dag van bezinning. Op deze dag wordt er teruggeblikt op de strijd die de Marrons hebben gevoerd en het leed dat hun voorouders hebben geleden voor hun vrijheid."

Het heeft geregend vandaag, neen, GEGOTEN! Tot 7cm water stond er op de koer. Wat moet dit wel zijn tijdens het regenseizoen! Ö

6/10 Op men eentje

Vandaag ga ik voor het eerst overal naar toe. Wel even raar. Ik kijk nog eens over men schouder, verwachtend dat er iemand is. Macht der gewoonte.

Ik ga in de voormiddag naar Claudia A. En we mogen al direct ballonnen opblazen. Er is iemand jarig, dus wordt er flink versierd.
We mogen de kinderen gaan ophalen aan de scholen. Dus ik stap het busje in tot opeens de directrice toekomt. Ze zegt dat ik niet mee mag en uit de bus moet komen. Ik vraag waarom en ze zegt dat ze haar redenen heeft van het bestuur. Dikke zever want ze wil me niet vertellen waarom en later mag een nieuwe vrouw, een Surinaamse wel mee. Voelt een beetje als huidkleur racisme aan.
Ochja ik zet me er wel over.

Ik en Rosa halen dan de kinderen te voet af bij de dichtstbijzijnde basisschool. Het was wel even zoeken want we zijn gewoon op pad gestuurd zonder verdere informatie behalve de namen van de kinderen.

Wat later merken we dat het een speciale maaltijd is. Ieder kind krijgt een halve lepel rauwkost en een beetje pikante dinges. Plus ieder een mini flesje frisdrank. Ik krijg ondertussen mijn portie en wanneer ik kijk naar men bord, zie ik een kippenpoot liggen. OMG! Gegeten en de horror proberen negeren. Ieeeeuw!

9/10 Weer tot leven komen

Amai het heeft in mijn ogen lang geduurd (di-vrij), maar ik begin weer een mens te worden. Stomme oorontsteking ook! Dagen in bed gelegen, niet kunnen geslapen, één en al miserie. Nu gelukkig minder pijn, niet meer misselijk,... kortom weer meer en meer Liesbeth.

En wat is er beter om je weer goed te voelen dan een fantastisch Skype gesprek met de mammie. Sinds kort is de verbinding steeds beter, dus kunnen we deftig praten en daar hoort ook de typische zottigheid bij. Het waren 50 hilarische minuten toen men mam ging afsluiten. Ze riep naar ons vader op wat ze moest klikken en zei 'poef' en was weg. Ik Skype gemiddeld 1x per week en na zo'n gesprek kan ik weer heel de wereld aan. Het is behoorlijk duidelijk dat ik absoluut niet zonder men ouders kan. ^_^

3/10 Stadswandeling

Gepland om vandaag de stadswandeling uit men toeristen boekje te doen. We kennen Paramaribo al goed en passeren iedere dag aan beroemde monumenten, gebouwen, enz. Maar we hebben het nog niet 'toeristisch' bezocht. Met camera en reisgids in de aanslag vertrokken ik, Yasmine en Karen vroeg in de ochtend (de warmte vermijden).

We bezochten de Basiliek. De grootste houten in heel Zuid-Amerika. Heel mooi. Iedereen ook extra kleren mee om onze schouders te bedekken en tot onder de knieën. Verder liepen we naar het Onafhankelijkheidsplein, met het beeld van Dhr. Pengel. We zagen de ontvangst residentie van de president. Nog een heleboel beelden en monumenten..

In de centrale markt kochten we sweet bonchi en ramboetan.

Nog enkele panchi's gekocht. Dit zijn stoffen om rond je te draaien als een rok of voor iets anders. Ook typisch Surinaams.

Nog wat rondgelopen en dan naar huis. Het was net op de middag en de warmte is vandaag net niet te verdragen. Iedereen heeft er last van.

In de avond ga ik met Astrid en Babet naar de Indofair. Dit is een 4daags Indonesisch festival met een heleboel kraampjes. We eten een paar hapjes, geen idee wat het allemaal is, maar speciaal is het zeker. En wel lekker. We proberen nog een speciaal schaafijsje. Maar dat was precies toch onze smaak niet. Te zoet, te raar.

Vanuit daar gaan we naar het Dare To festival. Dit was heel leuk! Muziek die we kennen, prachtige locatie, lekkere cocktails en met vrienden. ^_^

2/10 Souveniers jacht

Yasmine vertrekt bijna dus het is tijd om eens echte souvenirs te zoeken. We hebben er nog niet echt gezien tot nu. We beginnen bij de centrale markt. Daar zien we groenten, fruit, gerookte vis en rauwe - in de zon op een houten plank - "verse" vis. De markt heeft een zeer speciale geur, het stinkt bijna. We vinden uiteindelijk een vrouw met juwelen gemaakt uit hout, schelpen en pitten. Iets typisch Surinaams. Yes, souvenir 1.

We lopen verder de winkels af en komen bij de Jeruzalem bazaar, gekend om zijn hangmatten. En natuurlijk koop ik er een. Dat was mijn ultieme doel ;).
Verder vinden we in een steegje een  houtsnijder, waar we een beeldje kopen uit letterhout. Ik een schildpad, Yasmine een vrouw.

Verder lopen we wat rond, gaan we de winkels binnen waar 'souvenir' of 'gift' op staat. Meestal zonder deze producten te hebben. Maar dan vinden we toch de ultieme souvenirshop! Een grote winkel vol commerciële brol. I love Suriname en diene shit. Er zijn ook mooie houten voorwerpen, maar we zijn blijer met hetgene we al gekocht hebben.

S'avonds ging Yasmine naar de Indonesische markt waar er concerten en activiteiten waren. Klonk leuk!
Ik moest naar de laatste les salsa. Op het einde met een examen. We moesten zonder uitleg en zonder op voorhand te weten wat er zou komen, dansen met een partner. Deze begeleide me heel goed, waardoor ik natuurlijk geslaagd ben. Jeeej!

5/10 Yasmine vertrekt

Wow, Yasmine is nog geen 5 minuten met de bus vertrokken of men maag doet al raar. Het voelt hier al helemaal anders zonder haar. Ik denk dat het toch weer wennen zal zijn. Maar ik zie het niet negatief, ik heb me goed geamuseerd met haar en het was een unieke tijd die ik nooit zal vergeten.

Verder een beetje emotioneel beslis ik om vandaag lekker niets anders meer te doen. Neh!

4/10 Fruit marktje

Naar de fruitmarkt geweest en pompelmoes gekocht, passievrucht en guave. Eens zien of dat even lekker is als ik denk. :) Maar we hadden het een beetje onderschat. Onze fietsen stonden een eind verder dus hebben we ferm moeten sleuren met de zakken in de hete zon. Bek af waren we!

Voor Yasmine haar laatste avond zijn we gaan eten bij Zus en zo. Lekker gezellig met vrienden. :)

1/10 Eerste schooldag

Vandaag gaan de kinderen terug naar school. Daardoor kunnen we pas op de middag komen wanneer ze thuis komen. Toen we aankwamen, was het praktisch verlaten. De kleinste kindjes waren er, maar bijna geen personeel! Wat is er dus aan de hand, er is geen geld meer om de zusters te betalen, dus komen ze gewoon niet. Alleen 1 vrouw was er die ook de nacht had gedaan. Amai, even toch geschokt. Zelf de verantwoordelijke was er niet!

Later kwam er een afgevaardigde van iets ministerisch-achtig. Zij kwam kijken hoe het er aan toe ging. En ze besefte dat het niet super ging, maar ook niet echt slecht. Daarna vertelde ze dat de kinderen hier verwent zijn. Wij (Nederlanders en Belgen) keken elkaar eens verbaasd aan. Omdat ze elektriciteit hebben, stromend water en iedere dag is er wel iets van eten, geen voorraden maar wel op het juiste moment is er wat. Ze zei dat anderen het veel lastiger hadden. Ik dacht van 'wat zegt die nou'?! Suriname klaagden volgens haar te veel. Maar Suriname is toch een 3de wereldland! En als je dit vergelijkt met wat wij kennen... Allesinds luisterden we mee, maar konden we niet echt aan het gesprek mee doen, omdat wij het moeilijk vinden om in hun ideeën verder te gaan.

S'avonds zijn we naar Havana gegaan. Donderdagavond is er altijd salsa te dansen. Het zag het ongelofelijk uit bij sommigen, de echte pro's.

30/9 winkelen

Schooluniform gaan kopen met de kinderen. We kennen hier al goed chaos met de kinderen in Claudia A. Maar in de winkel, waar het al druk was, was dit nog intensiever. Gelukkige hadden we onze positieve instelling mee :). Het was leuk en we waren al snel onze energie kwijt. Zeker omdat Surinamers niet doordoen. Wij werken door, maar ik heb hier het gevoel dat alles zeer, zeer, zeeeeer op het gemak gaat. :p

28/9 Loca loca

Alles opgeruimd en op weg naar Loca Loca. Dit is een typisch Paramacaans dorpje aan het water in het binnenland. We zagen de traditionele kledij voor vrouw en man. En dat ze nu hun huizen het best op palen bouwen, omdat hun eilandje 2 à 3x per jaar overstroomd.

We liepen door het dorp en zagen opeens 2 kapucijnaapjes vastgebonden aan nog geen meter touw. Echt zielig, want zoals je soms in de dierentuin ziet van verveling, hadden deze apen ook. De vrouw die erbij zat zei dat we de aap een sigaret moesten geven. De Surinamers in onze groep vonden dit hilarisch en gaven dit. Ik stond met afgrijzen te kijken hoe de aap met de sigaret om ging. Later gaven ze het aapje ook een flesje frisdrank. Hij draaide het open en dronk het leeg. Ik kon er gewoon niet bij, dat ze dit met dieren deden.

We kwamen bij de kapitein (leider) van het dorpje aan en toen begonnen ze te praten over het voorval dit weekend. Maar wij stonden er maar bij. Dus liepen we zelf wat verder. Daar zagen we wat vrouwen die bij een reuzenkom boven het vuur zaten. Daarin maakten ze 'kwak'. Het belangrijkste hoofdbestanddeel in hun voeding. Gemaakt van bittere casave, die ze eerst weken om de blauwzuur eruit te halen. We hielpen even met hun werk.
We kregen hun baby ook elk eens in onze handen. Wel erg leuk.
Ook de kinderen kregen langzaamaan minder schrik van ons en durfden mee op de foto.
Niet veel later werden we gehaald, want we mochten hier zogezegd niet alleen rondlopen. Daarna vertrokken we terug met de boot naar Snesie Kondre om weer met de auto 3u te rijden naar Paramaribo.
Het was een geslaagd weekend met heel leuke mensen.

27/9 Jungle tocht

Wow vandaag gaan we wandelen door de Amazone naar de Minavallen. We vertrekken, allemaal klaar voor een wandeling. Maar het was toch een beetje onderschat...

Met de boot gingen we naar een zijrivier van de Marowijne rivier. Daar liepen we eerst een uur op een voorgevormde zandweg. Deze werd nu gebruikt door quads om materiaal naar de goudmijnen te brengen wat verder, omdat het water in de rivier te laag was om met de boot te vervoeren.
Opeens sloegen we af, gewoon het dichtbegroeide oerwoud in. De gids vooraan maakte een pad met zijn machette. We liepen 2,5u door water, modder, bladeren, over-onder-langs bomen, springen, bukken, stijl omhoog en omlaag. Kletsnat van het zweet en doodmoe kwamen we aan bij de watervallen. Maar wat een zicht! Zeer mooi!! We zwommen er en genoten ervan. Wat ons verbaasde was dat het water ijskoud was, dit waren we niet gewoon. Eender ander water wa altijd warm
Toen we terugkeerden hadden we weer energie. Met onze kletsnatte kledij trokken we weer verder. Het tempo ging ferm omhoog, doordat het begon te donderen en hevig te waaien. De gids keek steeds omhoog om onze weg te leiden waar er geen kans was opdat dode takken naar beneden konden vallen. Toen we aan de zandweg kwamen, begon het heel hard te regenen. Het deed heel veel deugd om eens goed af te koelen. Het enige minpunt was dat deze weg omhoog en omlaag ging en daardoor verraderlijk was om uit te glijden, wat meermaals gebeurde. Maar het was zo leuk!

Eenmaal terug in de boot, kregen we door de wind koud. Ja echt! Hier hadden we eens koud. We goten water van de rivier over ons om het warm te krijgen.

Dieren die we zagen: vlinders, verschillende kleuren en grootten mieren, waterspinnen, zwarte kikker met oranje strepen, vissen,

S'avonds was het bbq. De kip werd boven het vuur gelegd en het was gezellig. Ook zagen we de helft van de bloedmaan. Spijtig was het te bewolkt om alles te zien.

En nu nog heel stijf en kapot. Misschien is het morgen beter. Duimen!

26/9

Wel vandaag begonnen we op het gemak met het idee om later te gaan zwemmen aan een stroomversnelling. Maar er kwam het een en het ander tussen.

Er kwam een man met een manchette naar het eiland. Hij zocht onze gids. Deze was er nu niet. Later kwam hij terug en had nog een geweer bij. Hij schreeuwde en zwaaide met zijn manchette naar onze gids die op een waterreservoir zat te werken. De man sprak in het Surinaams en we schrokken ons rot. Opeens stond Sergio met een pistool gericht op die man en schreeuwde ook. Hij wou dat de man zijn wapens weg deed en op de grond ging zitten. Zo werd er naar elkaar geschreeuwd. Opeens loste Sergio een schot in de lucht. We keken elkaar verschrikt aan (we zaten er letterlijk op te kijken vanuit de hut). De man ging uiteindelijk zitten en er werd uren gediscussieerd en gepraat. De politie hadden ze ook gebeld.

Ondertussen gingen we maar wat zwemmen. We verstonden er toch niets van. Het water was lekker warm en de visjes beten graag in onze huid. Gelukkig waren het kleine visjes en viel dit goed mee.

Later hoorden we dat het voorval ging omdat de man een werknemer was van de gids. Hij moest de watervallen gaan zoeken voor de gids in het oerwoud. De man was van het principe dat alles wat hij eerst vindt, van hem is. Maar dat was niet het geval. Hij wou dus ook betaald worden als er toeristen naartoe wouden. Sergio is politie rechercheur en was undercover meegegaan als bescherming. Wat dus duidelijk wel nodig was geweest!!

Later kwam de politie met 2 militairen. Er werd weer lang gebabbeld en uiteindelijk vertrokken ze allemaal apart. De man moest niet eens mee!!ö Want er waren afspraken gemaakt.... Ok dan.

In de middag gingen we gaan zwemmen en relaxen in de hangmat met een stuk watermeloen. Dit was aan de stroomversnelling Sisibi (bezem). Het was weer heerlijk genieten.

Enkele verhalen die we hoorden:

Het ging over een grote belangrijke kapitein van de marrons. Dit zijn leiders van stammen in het binnenland. En ene was verdacht gestorven. Ze moesten dan nog rituelen uitvoeren voor alle goden (moeder aarde o.a.). Maar ondertussen mag het lijk niet begraven worden. Dit heeft wel 15 maanden geduurd!!!! Het lijk zat in een kist, met plastiek aan de binnenkant. Ze zorgden er dan voor om om de 7 dagen het lijkvocht wegschepten en daar werden ook rituelen mee gedaan.

Dit word ook nog bij de marrons gedaan tijdens een gewone begrafenis. Het lijk wordt 7 dagen bijgehouden en het lijkvocht wordt weggeschept. Heel interessant allemaal!

We hoorden nog hoe deze verschillende stammen werkten en allerlei tradities. Kan ze nu al niet meer opsommen.

Ook over de regels in het binnenland. Bv als iemand met een boot hulp nodig heeft, moet je helpen als je deze tegenkomt. Anders krijg je de stam, je familie en de politie tegen je. Hier hoeven geen telefoons, de tamtam doet het wel goed genoeg. Ze gebruiken inderdaad een kleine trommel om boodschappen te verzenden.

Heel veel info gekregen over de stammen, indianen, marrons, creolen, enz... Teveel om te onthouden. Veel over het land en Suriname. Super leuk!

25/9 jungletour

RVandaag vroeg opgestaan om nog de laatste dingen in te pakken, want we gaan op jungletour!! Met heel veel zin vertrekken we met een groep van 8 en de begeleiders. Een busritje van een paar uur  ging heel vlot. Zeker toen we halsoverkop stopten aan de zandweg bij het zien van iets op de baan. Het bleek een overstekende luiaard. Onze bestuurder zette hem aan de kant van de weg. Maar zo een mooi beestje!! Hij keek zo lief! Hij had 3 nagels en kroop met zoveel gemak in de boom. Al kruipend ging het zo vlot niet. We waren direct allemaal verkocht. ^^

Tegen de middag kwamen we in Snesie Kondre. Daar aten we wat en leerden we elkaar kennen (Marije, Rosa, Femke, Romeo, Ruben en Sergio). Er waren 2 surinamers bij, indianen waren ze. Maar hun humor kon ik toch maar even verdragen. Niet zo mijn ding.

Nog eens naar de wc voor we vertrokken. Maar deze wc was toch maar speciaal. Een klein krotje met erin een vierkante planken blok met een gat in. Ok, proberen mikken dan maar. :D

Ernaast stond suikerriet en een cashewboom. Heel mooi.

Met de boot was het nog 2u voor we aankwamen aan het mango-eiland. Oftewel manja-tabiki.

Daar stonden wat hutjes. We kozen voor de bedden i.p.v. de hangmatten. We zijn hier 3 nachten, dus we willen wel goed slapen.

Een gezellige avond en het ontdekken van de faciliteiten stond op het programma. Nog snel een douchen en de kikker de tijd geven om deze te verlaten en dan lekker eten. Een soort erwtensoep met kip in, rijst en rookworst, snert noemen ze dit ook in Nederland. Nog een lekkere bakabanna (bakbanaan in deeg) en voldaan.

Weetje:
Goudmijnen zijn hier in Marowijne veel te vinden. Maar de mensen die er werken blijven er ook een lange tijd, maanden. Dan doen ze er lang over om iets te vinden en gebruiken ze dat goud om hun schulden af te betalen. Dus het is vaak een visieuze cirkel.
Maar er zijn er ook die genoeg goud vinden en dan enkele maanden niet werken en alles opdoen door te feesten. Daarna werken ze weer hard door.